بررسي سدهاي خاكي
فرمت فايل دانلودي: .zipفرمت فايل اصلي: docx
تعداد صفحات: 30
حجم فايل: 148
قيمت: 5000 تومان
بخشي از متن:
سد چيست؟
سد ديواري است كه در برابر انبوهي از جريان اب مي ايستد و ان را مهار مي كند.
در پشت سد در ياچه اي تشكيل مي يابد كه(مخزن) ناميده مي شود. اب در مخزن زخيره مي شود تا هنگام نياز به مصرف برسد.
صنعت سد سازي خدمت بسيار بزرگي به بشر در استفاده از منابع ابي و زميني كرده است. اگر سد را در محل مناسبي بنا كنند از به راه افتادن سيل جلوگيري مي شود. ابي كه در پشت سد جمع مي شود براي نوشيدن مردم و حيوانات ذخيره ارزشمندي است. از اين آب زمينهاي خشك زراعتي نيز سيراب مي شوند. بعلاوه در بسياري از سد ها فشار ناشي از ريزش اب را به توربين هايي هدايت مي كنند و توربينها دستگاههاي توليد برق را به حركت وامي دارند و نيروي سرشاري از برق فراهم مي اورند.
سد هاي جديد بر چند گونه است
(( سد بتوني گرانشي يكپارچه)) كه فقط از بتون ساخته شده و تنها به خاطر وزن خودش است كه چون عمود وار بر زمين سنگيني مي كند فشار اب را تحمل مي كند و از جا نمي لغزد.
به اين سد ((گرانشي)) مي گويند زيرا با تكيه بر نيروي گرانش است كه بر جاي خود استوار مي ماند.
(( سد ميان تهي بتوني)) سدي است كه از بتون خالص ساخته نشده بلكه در لابه لايش ميله هاي فلزي كار گذاشته اند. اين گونه سد ارزان تر تمام مي شود.
(( سد خاكي)) به سدي گويند كه از انباشتن خاك و سنگ بر روي هم درست مي شود. ان را (( سد خاك انبان)) و يا ((سد سنگ انبان)) نيز خوانده اند. (( بند و خاكريز)) هايي كه براي مهار كردن سيل در سواحل دريا و رود ها ديده مي شود از انواع سد خاكي است.
معمولا هر سدي يك ((گريزگاه آب)) دارد كه عبارت است از تونل بيا سطحي سراشيب كه آب مخزن بتدزيج از انجا خارج مي شود.
گريزگاه آب براي نگاه داشتن اب در سطحي معين است و نمي گذارد كه آب از بالاي سد سر برود.
سد سازي بر روي روانه ها و رودخانه ها در سراسر جهان از هزاران سال پيش معمول بوده. قديمي ترين سدي كه در مصر شناخته شده است تاريخش به 4500 سال پيش باز مي گردد.
راي ساخت سد خاكي مصالح را از همان منطقه احداث و يا نواحي نزديك تأمين ميكنند، و اصولاً داراي هسته رسي ميباشند. رس بر اثر تماس با آب مانع نفوذ و انتقال آب و رطوبت ميگردد و مانند نوعي عايق رطوبتي عمل ميكند.
انواع
اگر عمده مصالح تشكيل دهنده سد خاكي يكسان باشند، سد را همگن ميگويند و در غير اينصورت ناهمگن. اگر كل سد خاكي از رس باشد سد خاكي همگن است، اما اگر هسته مركزي سد رس باشد و دور هسته مركزي را با سنگهاي دانه درشت پر كرده باشند، سد غير همگن محسوب ميشود.
ج) انواع سدهاي خاكي سدهاي خاكي را بر حسب فرم و مصالح مقطع عرضي سد به سه دسته تقسيم ميكنند. ۱٫سدهاي خاكي با توده همگن (Homogeneous embankment) ۲. سدهاي خاكي با لايههاي (مايل) مختلف(Zoned embankment) ۳. سدهاي خاكي با پرده غير قابل نفوذ(Cored embankmentt)
سدهاي خاكي با توده همگن
اين نوع سدها از يك توده همگن كه قسمت عمده آن رس و سيليت (به تناسبي كه نتايج آزمايشهاي مكانيك خاك آنرا براي غير قابل نفوذ بودن تايد ميكنند) ميباشد، تشكيل شده است.[۱]
سدهاي خاكي با لايههاي مختلف
اگر چه مصالح مختلف (به وفور) در محل كارگاه وجود داشته باشد در اين صورت سد خاكي با لايههاي مختلف مطرح شده و ممكن است اقتصادي تر از ساير انواع آن نيز جلوه كند. در اين سدها قشر غير قابل نفوذ در وسط مقطع و يا متمايل به طرف بالا دست قرار ميگيرد.[۱]
سدهاي خاكي با پرده قابل نفوذ
در اين نوع سدها جلوگيري از حركت آب در داخل توده خاكي توسط يك پرده غير قابل نفوذ تقريباً عمودي انجام ميگيرد كه در داخل بستر سنگي (بستر غير قابل نفوذ) جاي گرفته است. دو طرف اين قشر را يك لايه از مصالح دانه ريز ميگذارند كه به صورت زه كش كار ميكند و لايههاي بيروني را مخلوط (تقريباً مخلوط رودخانه) پوشانده است. طبق نتايج حاصله از تجربيات عملي در مورد اين نوع سدها، ضخامت پرده فوق بايد دست كم يك سوم ارتفاع آب در درياچه سد باشد. از اين نوع سدها به تعداد زياد در كشورهاي انگليسي زبان دنياي غرب ساخته شده است.
از نظر تحليل و آناليز اين نوع سدها بسيار حساس ميباشند و در عين حال از نظر اجرا و پيادهسازي ساده تر ميباشند. اجراي اين سد در رودخانههاي عريض ساده تر است. مصالح اين سد اعم از ريزدانه و درشت دانه بايستي در دسترس باشد. اين سدها براي زمينهايي نامناسب از نظر مقاومت مناسب ترين نوع سد ميباشند
بستر سدهاي خاكي
در بسترهاي سنگي سالم، سد خاكي را ميتوان بدون هيچ مشكلي بر روي آن پياده نمود ولي در صورتي كه بستر فوق داراي شكاف و يا تركهايي (گسل) باشد در اين صورت بايد مطالعاتزمينشناسي كافي براي آن انجام گيرد تا وضعيت و عمق شكافها مشخص شود. در اين نوع زمينها معمولاً با تزريق سيمان (تحت فشار) قابليت نفوذ آب در زير سد را تا حد قابل قبولي كم ميكنند. در زمينهاي غير قابل نفوذ (رسي و يا عمدتاً رسي) مسلماً حركت آب در زير سد نبايد مشكل عمدهاي باشد ولي مشكل عمده ديگر وجود دارد و آن مشكل عدم امكان بارگذاري سريع در اين نوع زمينها است كه مدت زمان ساختمان سد را طولاني تر از ساير زمينها ميكنند. دليل اين مطلب ذيلاً بيان خواهد شد.(Pore water-pressure)